выкананне абавязка“. Гэта аб палітыцы. Я не хачу. Гаварыць аб палітыцы можна толькі з заўтрашняга дня. Гэта несправядліва.
— Ты памыляешся, Казета, — адказваў Марыус. — Мы гаворым аб справах. Мы гаворым аб тым, як-бы больш выгадна змясціць твае шэсцьсот тысяч франкаў.
— Усё гэта глупства, — перапыніла Казета. — Я прышла. Ці жадаеце вы мець мяне ў сваёй кампаніі?
І, рашуча пераступіўшы цераз парог, яна ўвайшла ў гасціную. На ёй быў шырокі белы пен’юар з доўгімі адкрытымі і звісаючымі да падлогі рукавамі. Яна зірнула на сябе ў люстра і сказала:
— Жылі-былі кароль і каралева... О, якая я шчаслівая!
Сказаўшы гэта, яна пакланілася Марыусу і Жану Вальжану.
— Вось я сяду на гэтым крэсле, — сказала яна, — каля вас. Праз поўгадзіны пададуць снеданне. Можаце размаўляць пра што хочаце, я буду разумная і не буду вам перашкаджаць.
Марыус узяў яе за руку і сказаў любоўна:
— Мы гаворым аб справах. Пакінь нас на хвіліну. Табе будзе сумна тут. Ідзі да сябе.
— Не, з вамі не будзе сумна. Я вас не зразумею, але затое буду чуць. Калі чуеш галасы тых, каго любіш, то няма патрэбы разумець, што яны гавораць. Быць разам — вось чаго я хачу. І я астануся з вамі.
— Немагчыма, мая абажаемая Казета.
— Немагчыма?
— Так.
— Вось гэта добра! А я хацела расказаць вам столькі цікавага! Цяпер-жа не скажу за гэта ні слова. Вось вам! Ну, прашу цябе, міленькі Марыус, дазволь мне астацца з вамі?
— Клянуся табе, што нам трэба астацца адным.
— Дык хіба я чужая?
І, бачачы, што Жан Вальжан не гаворыць ні слова, Казета звярнулася да яго:
— Перш за ўсё, бацька, я хачу, каб вы мяне пацалавалі. Чаго вы маўчыце, замест таго, каб уступіцца за мяне? Вы-ж бачыце, што муж мой ледзь не б’е мяне і што я такая няшчасная. Ну, пацалуйце мяне хутчэй!
Жан Вальжан падышоў да Казеты. Яна падставіла яму свой лоб.
— Які вы бледны, бацька! — сказала яна, гледзячы на Жана Вальжана. — Хіба рука вам усё яшчэ баліць?
— Не, яна прайшла!
