Старонка:Гюго Адвержаныя.pdf/354

З пляцоўкі Вікікрыніцы
Гэта старонка была вычытаная

ўкрасці кавалак мыла, каб потым прадаць яго за су куаферу[1] з прадмесця.

Яму ўжо не раз удавалася павячэраць такім кавалкам; хлопчык называў гэтага роду промысел, да якога адчуваў прызванне, „брыццём цырульнікаў“.

Хутаючыся ў недзе здабыты ім стары жаночы шалік, які служыў яму замест кашне, і робячы свае пільныя назіранні, ён мармытаў сабе пад нос: „У аўторак... Не, здаецца, не а ў аўторак. Ці ў аўторак?.. Мабыць, і сапраўды ў аўторак... Так, у аўторак і ёсць!“ Невядома, да чаго адносіўся гэты маналог. Калі ён адзначаў той дзень, калі хлопчык еў у апошні раз, то, значыць, ён галадаў ужо трэці дзень, бо цяпер была пятніца.

Цырульнік у сваёй добранапаленай краме кагосьці галіў, не перастаючы скоса пазіраць на „ворага“, гэта значыць на стаяўшага знадворку перад акном празяблага хлопчыка з дзёрзкімі вачыма, які, засунуўшы рукі ў кішэні, знаходзіўся там, напэўна, няспроста.

Пакуль Гаўрош глядзеў на спакушаўшае яго віндзорскае мыла, робячы выгляд, што любуецца васковаю нявестай, двое хлопчыкаў, яшчэ меншых за яго, — аднаму магло быць год сем, а другому не больш як пяць, — і абодва, даволі акуратна апранутыя, палахліва павярнулі ручку дзвярэй у цырульню і ўвайшлі туды.

Яны чагосьці прасілі, можа міласціны, і прытым такім жаласным голасам, які быў падобны хутчэй да піску галодных мышэй, чым да чалавечай гутаркі. Яны гаварылі абодва разам, і адрозніць іх словы было немагчыма, таму што голас меншага перарываўся рыданнямі, а старэйшы ляскаў зубамі ад холаду.

Цырульнік павярнуў да іх скажоны шаленствам твар і, не выпускаючы брытвы з правай рукі, леваю адштурхнуў старэйшага хлопчыка, а меншага — каленкам назад да дзвярэй. Выштурхнуўшы іх зноў на вуліцу, ён захлопнуў за імі дзверы і злосна прабурчэў:

— Дарэмна толькі холаду напускаюць!

Дзеці з слязмі на вачах папляліся далей. Між тым, насунулася хмара і пачаў накрапваць дождж. Маленькі Гаўрош дагнаў хлопчыкаў і запытаў у іх:

— Што з вамі, хлопчыкі?

— Мы не ведаем, дзе нам спаць сёння, — адказаў старэйшы.

— І толькі ўсяго! — сказаў Гаўрош. — Падумаеш, якая

  1. Куафер — цырульнік.