мала, але яна ужо ёсць. Мы поўныя пачуцця нацыянальнай гордасці, бо вялікаруская нацыя таксама стварыла рэволюцыйны клас, таксама даказала, што яна здольна даць чалавецтву вялікія узоры барацьбы за свабоду і за соцыялізм, а не толькі вялікія пагромы, рады шыбеніц, засценкі, вялікія галадоўкі і вялікую рабаўгодлівасць перад папамі, царамі, памешчыкамі і капіталістамі.
Мы поўныя пачуцця нацыянальнай гордасці, і іменна таму мы асабліва ненавідзім сваё рабскае мінулае (калі памешчыкі дваране вялі на вайну мужыкоў, каб душыць свабоду Венгрыі, Польшчы, Персіі, Кітая) і сваё рабскае сучаснае, калі тыя-ж памешчыкі, якім садзейнічаюць капіталісты, вядуць нас на вайну, каб душыць Польшчу і Украіну, каб давіць дэмакратычны рух у Персіі і ў Кітаі. каб узмацніць ганьбуючую нашу вялікарускую нацыянальную годнасць шайку Раманавых, Бобрынскіх, Пурышкевічаў. Ніхто не вінават у тым, калі ён нарадзіўся рабом; але раб, які не толькі чураецца імкненняў да сваёй свабоды, але апраўдвае і прыхарошвае сваё рабства (напрыклад, называе задушэнне Польшчы, Украіны і т. д. «абаронай айчыны» вялікаросаў), такі раб ёсць халуй і хам, які выклікае законнае пачуццё абурэння, пагарды і агіды.
«Не можа быць свабодны народ, які прыгнятае чужыя народы», так гаварылі найвялікшыя прадстаўнікі паслядоўнай дэмакратыі ХІХ века, Маркс і Энгельс, якія сталі настаўнікамі рэволюцыйнага пролетарыята. І мы, вялікарускія рабочыя, поўныя пачуцця нацыянальнай гордасці, хочам ва што-б то ні стала свабоднай і незалежнай, самастойнай, дэмакратычнай, рэспубліканскай, гордай Вялікаросіі, якая будуе свае адносіны да суседзяў на чалавечым прынцыпе роўнасці, а не на уніжаючым вялікую нацыю прыгонніцкім прынцыпе прывілей. Іменна таму, што мы хочам яе, мы гаворым: нельга ў ХХ веку, у Еўропе (хоць-бы і далёкаўсходняй Еўропе), «абараняць айчыну» інакш, як змагаючыся ўсімі рэволюцыйнымі